Με την έναρξη της χρονιάς αυτής που ακολουθεί μια περίοδο εξαιρετικά ταραγμένη για τα Πανεπιστήμια με πολύμηνες διακοπές λειτουργίας τους, έχουν ξεκινήσει οι συζητήσεις και οι προσδοκίες για κάτι καλλίτερο που συνοδεύει πάντα και τις αλλαγές στις διοικήσεις ,οι οποίες φέτος για πρώτη φορά εκλέχθηκαν με τον νέο νόμο. Η περσινή κατάντια έχει κατεβάσει επικίνδυνα τον πήχη για κάποιους που θεωρούν ότι θα είναι μεγάλο επίτευγμα να λειτουργήσουν απλώς τα ιδρύματα έστω και σε αποδεκτό βαθμό. Αλήθεια όμως, τί είναι το ” αποδεκτό”; Είναι να μας αφήνουν να μπαίνουμε ανεμπόδιστα στα γραφεία μας;; να μην είναι κλειστό το γραφείο του Πρύτανη από καταληψίες φοιτητές;; να γίνονται μαθήματα;; να λειτουργεί η Σύγκλητος;; Αν είναι έτσι, τότε για μένα αυτό δεν συνιστά “αποδεκτό” επίπεδο λειτουργίας!!!! Είναι στοιχειώδεις και αυτονόητες προϋποθέσεις που η διοίκηση πρέπει να μπορεί να εξασφαλίζει ,αλλιώς δεν έχει νόημα ύπαρξης!! Φροντίζοντας μάλιστα το “αντάλλαγμα ” γι’ αυτά να μην είναι η ικανοποίηση παράλογων και παράνομων απαιτήσεων συντεχνιών που δεν εκφράζουν ούτε καν την πλειοψηφία αυτών που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν!!
Ο πήχης πρέπει να μπει πολύ ψηλότερα και να στοχεύει στην ανάπτυξη της εκπαίδευσης και της έρευνας, γιατί αν δεν γίνει αυτό τώρα στην αρχή δεν βλέπω αλήθεια πότε μπορεί να προβλέπεται!! Δεν επιτρέπεται να συνεχίσουμε να χάνουμε και άλλη ενέργεια (περαιτέρω της διοικητικά απαραίτητης μέριμνας) στις “διαθεσιμότητες”, στους ” αιώνιους” φοιτητές, κλπ, διεκδικώντας στην ουσία “αυτονομία” των Πανεπιστημίων – που δεν έχουν – και διευρύνοντας την αναρχία που μας περιβάλλει. Αντίθετα, θα πρέπει να διεκδικήσουμε το δικαίωμά μας στην “αυτοδιοίκηση” των Πανεπιστημίων – που την έχουν αλλά παραμένει στα χαρτιά – για να ξεφύγουν επιτέλους από το άρμα της πολιτείας που τα χρησιμοποιεί ως εργαλείο και μέσο άσκησης πολιτικής των εκάστοτε κυβερνώντων.
Μερικά καίρια ερωτήματα, για τα οποία θα έπρεπε να υπάρχουν ήδη υλοποιήσιμες απαντήσεις είναι: Έχουμε σχέδιο για τα προγράμματα σπουδών που- για παράδειγμα στο ΕΜΠ όπου δουλεύω – χρειάζονται ανανέωση – επικαιροποίηση, ώστε να πάρουν τη θέση που τους αξίζει σε μια σύγχρονη πιστοποίηση; Θα εφαρμόσουμε αταλάντευτα ένα σταθερό ακαδημαϊκό ημερολόγιο, με μόνο τρείς εξεταστικές και πλήρη εξάμηνα? Θα ασχοληθούμε σοβαρά με την μείωση της ταλαιπωρίας των ερευνητών στην διαχείριση των προγραμμάτων τους μέσα από τους τραυματισμένους ΕΛΚΕ? Θα ξεκινήσουμε άμεσα την ανάπτυξη νέων λιγότερο γραφειοκρατικών και πιο ευέλικτων δομών, που θα μας βοηθήσουν στο δρόμο για την ανάπτυξη με δικά μας μέσα, μιας και τα δημόσια στέρεψαν? Θα φτιάξουμε, επιτέλους, τον προβλεπόμενο Οργανισμό που όμως θα περιγράφει ένα σύγχρονο Πανεπιστήμιο, βιώσιμο στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον, πραγματικά αυτοδιοίκητο και θωρακισμένο από έξωθεν εξωφρενικές παρεμβάσεις, όπως οι πρόσφατες της επαναφοράς των μετεγγραφών (που μετατρέπουν Σχολές σε αποθήκες φοιτητών) και της εξευτελιστικής μονομερούς περικοπής προϋπολογισμών ανταγωνιστικών προγραμμάτων (Αριστεία ,Θαλής);
Το “αποδεκτό” λοιπόν επίπεδο λειτουργίας για μένα φέτος είναι να απαντήσουμε θετικά στα παραπάνω και να αρχίσουμε συγκεκριμένες δράσεις, αξιοποιώντας οτιδήποτε διαθέτουμε, υλικό και άυλο! Γιατί έτσι θα σταθούμε στα δικά μας πόδια και μόνο έτσι θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε άλλα στοιχειώδη και αυτονόητα για ξένα Πανεπιστήμια όπως: αξιοπρεπή βοήθεια σε νέα μέλη ΔΕΠ, ακαδημαϊκό περιβάλλον για τους φοιτητές, κλπ.
Τα Πανεπιστήμια είναι προπομποί των κοινωνιών! Αν εμείς δεν ανασκουμπωθούμε για την ανάπτυξη τους τώρα, αλλά περιορισθούμε- αναλωθούμε μόνο στην άμυνα για εξασφάλιση του στοιχειώδους, δηλαδή να τα κρατάμε …ανοιχτά, τότε η ελπίδα για το μέλλον της χώρας αυτής έχει χαθεί!
Μ.Α.Μιμίκου
Καθηγήτρια ΕΜΠ